voorlichting
Kolven stap voor stap
Goed om te weten: moedermelk afkolven is een vaardigheid die u moet leren. Het is normaal dat er in het begin niet meer dan enkele druppels melk uit uw borst komen. De hoeveelheid afgekolfde melk kan wisselend zijn gedurende de dag en per borst.
Met de hand kolven
Welke kolf is voor u geschikt?
Als je voor een voeding niet bij je kindje bent, kan een borstkolf een uitkomst bieden. Ook als je kindje (nog) niet aan de borst drinkt, kun je met een kolf je productie op gang brengen of houden. Welke kolf geschikt is, hangt volledig af van uw situatie, reden om te kolven en hoe vaak je gaat kolven.Ben je nog zwanger. We raden aan nog geen kolf aan te schaffen. Pas als je bevallen bent, weet je wanneer en hoe vaak je de kolf nodig hebt.
Ben je nog in je kraamtijd. Voor het (extra) op gang brengen van de productie raden wij aan een volautomatische dubbele borstkolf te gebruiken. In veel ziekenhuizen wordt daar de Symphony borstkolf van Medela voor gebruikt. Deze is ook voor thuis te huur, net als de Avent Philips dubbele kolf en de Lactaline van Ameda.
Ben je al even geleden bevallen. Dan hangt het van je behoefte af, welke kolf geschikt is voor je.
Heb je een kolf nodig voor incidenteel gebruik, omdat je zo nu en dan niet voor een voeding bij je kindje bent of parttime aan het werk gaat, dan kun je denken aan een handkolf of enkele elektrische kolf.Ga je (bijna) fulltime weer aan het werk of moet je (bijna) alle voedingen afkolven, dan is het fijn een dubbele elektrische kolf te hebben.
De toeschietreflex opwekken
De toeschietreflex is nodig bij borstvoeding geven en afkolven. Zonder toeschietreflex stroomt er geen melk. Het toeschieten wordt niet door alle moeders gevoeld en kan meerdere malen per sessie optreden. Een toeschietreflex krijg je onder invloed van het stofje Oxytocine. Bij stress of spanning maak je adrenaline aan en dat kan ervoor zorgen dat je minder oxytocine aanmaakt.Wat kan helpen bij het krijgen van een toeschietreflex?
Ontspanning
Het toeschieten komt het meest gemakkelijk als je jezelf op je gemak voelt. Zoek een rustige, warme en comfortabele ruimte, plek, waar je ontspannen kunt voeden.
Warmte
Verwarm je borsten. Door bijvoorbeeld een doek warm te maken op de verwarming of over een kruik en deze doek op uw borsten leggen. Een wegwerpluier gevuld met warm water (wel goed uitwringen) kan ook prima dienen als warmtebron. Zo ook een warmwaterzak, kersenpit zak, een warme douche of bad.
Massage
Uit onderzoek (klik hier en hier)is gebleken dat massage voor en tijdens het kolven meer melk en melk met hoger vetpercentage oplevert. Hier krijg je een idee hoe je dat kunt toepassen. Je kunt het toeschieten stimuleren door met de muis van je hand over de tepel te wrijven en de tepel tussen duim en wijsvinger te rollen. Ook voorover buigen en voorzichtig schudden met je borsten geeft al snel een toeschietreflex. Zie ook deze film.
Visualiseren
Denken aan je kindje kan helpen. Je kunt een foto of filmpje gebruiken. Een telefoontje naar de afdeling als je kindje is opgenomen.
Mocht het toch lastig zijn, dan kun je een oxytocine neusspray gebruiken om een toeschietreflex op te wekken. Hiervoor heb je een recept nodig van de huisarts.
Passend borstschild
Sommige moeders kolven prima met een standaard maat borstschild. Anderen hebben een grotere of kleinere maat nodig. Een goed passend borstschild voorkomt beschadiging van de tepel en het niet goed legen of stimuleren van de borst.De doorsnee van de tunnel (daar waar de tepel ingetrokken wordt), bepaalt de maat van het schild. Een goed passend schild is te herkennen aan de volgende punten:
- de tepel beweegt vrij in de tunnel
- er wordt geen of zeer weinig weefsel van de tepelhof in de tunnel getrokken
- er is een ritmische beweging van de borst te zien
- de borsten worden overal goed geleegdde tepel heeft geen beschadiging
Goed passend
...te groot. Er wordt teveel van de tepelhof de tunnel van het borstschild in getrokken.
...te groot. het borstschild sluit niet goed luchtdicht aan.
Wat te doen bij lage productie?
Dit advies is met name gericht op moeders die (bijna) volledig kolven. Er zijn verschillende technieken mogelijk. Het kan zijn dat de ene techniek meer bij je past dan de andere. Om de productie te laten toenemen ga je de zogenaamde "regeldagen" van een kindje aan de borst nabootsen. Het doel is om de productie te verhogen, maar de inspanning gedurende deze dagen zelf is niet gericht op een zo groot mogelijk aantal ml per kolf-sessie. Het gaat om het afgeven van signalen aan uw lichaam om meer melk te maken.Je hebt enkele dagen nodig, voordat je per 24 uur meer productie gaat zien. Pas de techniek toe, die bij je past voor 4-5 dagen en evalueer dan wat het effect is. Steeds starten met het opwekken van toeschiet-reflex!
Techniek 1: Dubbelzijdig kolven
Dubbelzijdig kolven, totdat de melkstroom afneemt. De borst kort masseren en verwarmen en daarna nogmaals kolven starten. Totaal 15-20 minuten kolven. Dit bij voorkeur 8 keer per dag met maximale kolf-interval van 6 uur in de nacht.
Techniek 2: Wissel kolven
Enkel kolven, totdat de melkstroom afneemt en dan wisselen van borst. Tijdens kolven massage van de borst. Iedere borst komt dan 2-3 maal aan de beurt per kolf-sessie. Je bent 30-40 minuten bezig. Dit bij voorkeur 8 keer per dag met maximale kolf-interval van 6 uur in de nacht.
Techniek 3: Clusterkolven
Eén of twee maal per dag 'n kolf-uur. Je start met 10-15 minuten kolven. Dan rust je 10 minuten. Daarna weer 10 minuten kolven, gevolgd door 10 minuten rust en eindigen met 10 minuten kolven. De rest van de dag kolf je zoals je gewend was te kolven. Het is niet noodzakelijk tijdens dit kolf-uur het kolfset steeds schoon te maken, de flessen te wassen en de melk in de koeling te zetten. Dit kan na afloop van het kolf-uur.
Techniek 4: Clusterkolven
Eén maal per dag kolf je gedurende 3 uur achter elkaar intensief. Iedere 30 minuten kolf je 5-10 minuten. Je kolft totdat de melkstroom afneemt. De rest van de dag kolf je zoals je gewend was te kolven.
Hands-on-pumping
Uit onderzoek is gebleken dat massage tijdens kolven zorgt voor meer melk en een hoger vetpercentage in de melk.
Handsfree kolven
Tips voor het gebruik van een handenvrije borstkolf
Handsfree kolven moet je soms eerst even oefenen. Om te zorgen voor de juiste pasvorm en dat de borsten volledig worden geleegd, volg je de onderstaande tips:
- Bevestig de schilden niet te strak op de borst. Verstel eventueel je bustier om er zeker van te zijn dat de melkstroom niet wordt gehinderd. Je kunt de pasvorm controleren na de eerste paar sessies: kijk naar de vorm van je tepel en of het borstschild een indruk op je borst heeft achtergelaten.
- Masseer je borsten af en toe tijdens het afkolven om te zorgen dat de melk vrij uit alle melkkanalen stroomt.
- Voel na het afkolven je borsten na om te controleren of de hele borst is geleegd.
- Kolf een of twee keer per dag zonder de handenvrije optie.
